Het leukste van mijn werk is de onvoorspelbaarheid aan mensen, plekken en onderwerpen die op mijn pad komen.
Via een evenement bij Anthura deze zomer, waar ik eerder over schreef, kwam ik in aanraking met de mensen van Green Team Consultancy
Op hun uitnodiging mocht ik vrijdag 30 november een bijeenkomst begeleiden om de ontwikkeling in de oerhollandse sierteelt te bespreken.
We zijn al lange tijd wereldkampioen in de productie en verkoop van bloemen en planten. De belangen en de impact van digitale technologie zijn enorm, aan gezonde spanning dus geen gebrek.
Mijn belangrijkste en meest opvallende inzichten en observaties op een rij:
1. Toegang tot informatie en data is een complexe uitdaging
Hardnekkige fouten of onvolkomenheden uit een systeem of sector verwijderen is een moedige taak. Susanne Baars deelde haar levenswerk en missie die zij voor ogen heeft met Social Genomics. Door mensen met zeldzame ziektes wereldwijd via een platform hun DNA te laten delen, moet het mogelijk zijn deze mensen een betere behandeling te bieden. De droom is inspirerend en haar verhaal evenzo.
De invalshoek om iedereen toegang te bieden tot relevante informatie die voor hem of haar noodzakelijk is, blijkt een ideaalbeeld wat helaas niet in alle sectoren realiteit is. De vraag is natuurlijk hoe dit is gesteld in de sierteelt. Bijzonder interessant vond ik daarbij deze vraag uit het publiek ‘Wat gebeurt er met de data die jullie verzamelen?’
Een platform als 23andme verzamelt al langere tijd DNA en het blijkt dat hun data in de VS ook wordt uitgewisseld met de overheid om misdadigers op te sporen. Mooie dat we nu met technologie misdadigers oppakken, zou je dan kunnen zeggen. Maar dat is te makkelijk. Er komen nieuwe vragen op ons pad. Hoe zit het met jouw DNA op een sigarettenpeuk die op een plaats delict wordt gevonden? Hoe gaat ons toekomstig rechtssysteem hiermee om? Moet je in deze situatie straks zelf aantonen dat je onschuldig was?
Prof. Dr. Ir. Eric van Heck stelt dat data in de VS van commerciële bedrijven is, in China van de overheid en in Europa van de gebruikers.
Hoe organiseer je het eigendom en toegang tot data dus wereldwijd, en welk model hanteer je daarbij? Het is een duidelijk signaal aan platformen die actief zijn in de sierteelt. Gebruikers en klanten willen graag weten hoe er met data privacy wordt omgegaan en hoe je dit organiseert. Het lijkt een belangrijk punt in de overweging met welke platformen je als kweker of handelaar samenwerkt.
2. Gebrek aan transparantie loont sommige partijen
In een fijne presentatie heeft Dhr van Eck, hoogleraar aan de Erasmus Universiteit een visie uiteengezet hoe we in Nederland wereldkampioen bloemen en planten kunnen blijven, ook na de digitale transformatie. De samenvatting:
Ook hier kwam vanuit het publiek een interessante vraagt. Is het wel realistisch en mogelijk om de beste te zijn op alle 3 de fronten?
Een experiment wat Dhr van Heck heeft uitgevoerd bij de veiling ging over het tonen van de kopersnummers op de klok. Je kunt daarmee als koper zien welke andere kopers op producten hebben geboden. Met het experiment is aangetoond dat zodra je het kopersnummer verwijderd, de prijs van goederen stijgt. Kopers kunnen niet meer zien welke andere kopers bieden en worden daardoor onzeker. Heel interessante benadering, omdat we meestal stellen dat een hogere transparantie leidt tot minder waste, meer efficiency en vaak lagere eindprijzen.
Dit experiment toonde eigenlijk hetzelfde aan, maar dan via een omgekeerd experiment. Er was eerst transparantie en inzicht in iets (de andere bieders). Door dat inzicht voor mensen te verwijderen kwam er paniek en stegen de prijzen. Heel boeiend.
3. Wat constant is en altijd blijft zijn de kwekers en klanten
Ik moest denken aan een bekende wijsheid van Amazon oprichter Jeff Bezos tijdens 1 van de presentaties.
‘What’s not going to change in the next 10 years?
Bezos zegt dat deze vraag veel interessanter is om te stellen dan de vraag wat er allemaal gaat veranderen. De dingen die niet veranderen stellen je in staat om een gezonde business op te bouwen. Volgens Dhr. van Heck zullen er altijd klanten en kwekers blijven, daar lijkt iedereen het over eens te zijn. Alle partijen die er tussen zitten zullen op basis van hun meerwaarde ontstaan, blijven of weer verdwijnen van de markt. Toen iemand de conclusie trok dat er straks alleen nog maar kwekers en kopers in de sector zijn moesten we nuanceren. Meerwaarde is de sleutel voor iedereen die in de keten zit.
Wat mij nog steeds verbaasd is dat er nog zo weinig partijen rechtstreeks met het aansluiten van eindconsumenten bezig zijn, maar dat komt wellicht ook omdat digitalisering relatief laat op gang is gekomen in de sector. De partijen die het in de toekomst lukt om verbinding tussen consumenten en kwekers op een goede manier te maken kan in mijn optiek wel eens de nieuwe wereldkampioen bloemen en planten worden.
4. Wel de lusten, niet de lasten als business model van PostNL
Bas van Dam heeft namens PostNL een presentatie gedeeld over hun platform flora@home. PostNL ziet dat de online verkoop van bloemen en planten nog erg achterloopt op andere sectoren en ontdekt met flora@home nu deze markt.
Nu nog een start-up met enkele klanten, maar ik veerde op uit de stoel. Iedere webshop in Nederland kan in potentie verse bloemen en planten aanbieden aan haar klanten. De inkoop, fulfilment en logistiek wordt door PostNL afgehandeld. Een mooie propositie met de potentie om (niet-lineair) te kunnen groeien. Natuurlijk zijn er ook hier vragen over de eigendom van data. En hoe het dan zit met de overeenkomst die PostNL met kwekers maakt. Is het verstandig om op basis van een contract met 1 kweker, alle andere kwekers van die plant uit te sluiten? Logische en terecht vragen die nog moeten worden beantwoord, maar de groei in gebruikers staat op de eerste plaats.
Hoe het werkt, vind je in deze animatie-video.
5. Komt er een toekomst waar je niet hoeft te kiezen?
We sloten de middag af in een dialoog met verschillende platformen die actief zijn in de sector; Floranti, New Green Market, LogiCab & LogiPlaza, Floracces, Bloemplaza. In de gesprekken blijkt al snel dat ieder platform een unieke missie heeft met specifieke kwaliteiten en oplossingen. Sommige platformen zijn al 13 jaar actief (LogiCab), anderen zijn net gestart (Bloemplaza). Het komen en gaan van vernieuwende oplossingen zal de komende jaren naar verwachting alleen maar toenemen. Als kweker kun je je hoofd breken over wanneer je met wie zaken doet. Hoe ga je om met de machtspositie van de veiling en dominante handelsbedrijven? Welk platform kies je voor jouw afzet? Het liefst wil je gebruik kunnen maken van alle kwaliteiten die er in de markt aanwezig zijn. En niet dubbel moeten investeren om ergens opnieuw een koppeling mee te maken. Samenwerking tussen grote partijen en platformen zou de digitalisering in de markt enorm versnellen. Hopelijk gaan we hier de komende tijd meer van zien.
Jarenlang woonde ik in de buurt van tomatenkwekers zonder er ooit op bezoek te komen. Nooit gedacht aan alle complexiteit waar ze mee te maken hebben. Wat ik me nog wel herinner van klasgenoten in die tijd is de mentaliteit van hard werken en niet zeuren. De keerzijde van hard werken en altijd druk zijn is dat je jezelf niet de tijd gunt om te innoveren en investeren in soms voor de hand liggende oplossingen.
Ik heb deze mooie dag veel geleerd, over mijn eigen onwetendheid vooral.
Hoe meer ik van een sector of systeem leer kennen, des te groter mijn inzicht in wat ik nog niet kan vatten.
Het is de paradox van leren, probeer er maar van te genieten.
En volgende keer dat je een bloemetje online bestelt, kijk dan eens hoe je ze zo dicht mogelijk van de kweker vandaan kunt halen.
Rogier Schmit 