Deze week kondigde de lente zich in vol ornaat aan. De warme dagen en nationale feestdagen vliegen ons om de oren. Waar de derde maandag in januari traditioneel als Blue Monday het dieptepunt voor onze stemming is, tref je een paar maanden later nog weinig mensen aan in mineur. We zijn een bijzonder gelukkig volk. De onderzoekers van het VN World Happiness Report zullen tevreden toekijken, volgens hun rapport stegen we vorig jaar naar de 6e positie.
Het is lente. Het betekent langere dagen, en sterker zonlicht. De toename van licht zorgt voor een hogere productie van serotonine en dopamine in onze hersenen. Deze stofjes leiden doorgaans tot meer euforie en een beter welbevinden.
Maar in het gebied van de pre-frontale cortex kan deze stimulans ook tot hogere verslaving of agressie leiden. Misschien herken je dit als je bijvoorbeeld vroeger gerookt hebt en bent gestopt. Ondanks jaren zonder regelmatige nicotine, heb je juist in deze tijd ongemerkt opeens wat vaker een sigaret in de hand. Het is de bijvangst van de euforie en volledig te verklaren. Het helpt als je je ervan bewust bent.
Nu ben ik zelf een lentekind, geboren op 3 mei. Deze tijd heeft altijd een bijzondere betekenis voor me gehad. De belangrijkste momenten en veranderingen in mijn leven vinden steevast plaats in de lente. Ik werd er geboren, ik werd vader. Ik ontmoette mijn vriendin, en nam afscheid van mijn moeder. Ik begon er mijn 1ste baan en gaf er later de grootste draai aan. Mijn begrafenis vindt straks ook in de lente plaats. Liefst wel goed gepland, in de tijd dat we vanwege de optionaliteit van eeuwig leven, er massaal voor moeten kiezen om het leven te beëindigen.
Mijn eigen groei maakt doorgaans de sterkste curves door in de lente. Het is wellicht grotendeels ook gewoon toeval, maar de symboliek van dit seizoen boeit me. Het is de tijd waarin groei van het nieuwe leven centraal staat.
Na hun lange winterslaap ontwaken alle planten en beginnen ze hun groei. Bomen en planten maken door de explosieve toename van licht nieuwe scheuten en bladeren aan. Dieren beginnen met nestelen en veel zoogdieren krijgen hun jongen zodat ze voor de winter voldoende reserve hebben opgebouwd.
Eind maart verwijderde ik een complete (door kevers aangetaste) heg uit mijn tuin. Een aantal klimplantjes heeft het moment van de snoei gebruikt om opnieuw te groeien en loopt nu letterlijk 10 cm per dag de muur op. Ook zo’n opmerkelijk fenomeen, haal een grote dominante struik weg en tot voor kort onzichtbare andere planten ontwikkelen zich tot hun potentieel.
De natuur heeft op veel actuele uitdagingen of vragen vaak al een antwoord bedacht. Designers weten deze steeds vaker te benutten in het ontwerp van gebouwen, voertuigen en materialen, hier wat leuke voorbeelden.
Voor veel kenniswerkers en organisatiedeskundigen is de natuur nog een minder populaire inspiratiebron. Terwijl de natuur juist uitstekende antwoorden heeft op hoe we om kunnen gaan met veranderende omstandigheden, hoe we beweging maken en wat de beste manier is om succesvol te innoveren of onszelf opnieuw uit te vinden. Ik geloof dat onze organisaties ervan profiteren als we de analogie met natuur vaker hanteren.
De wijsgeren waarvan ik weet dat ze dit eerder ontdekten zijn onder andere Socrates, Paul Goodman en Otto Scharmer. Wat hebben de filosoof, politiek activist en onderzoeker/docent aan het MIT gemeen? Ze passen allen een belangrijke wijsheid van de natuur toe. Probeer de rode draad hier eens uit te halen:
Ik wil hier niet de diepgang van TheoryU versimpelen en vergelijken met een simpele quote. Het bijzondere is dat het fundamentele principe van de methodiek identiek is. Het is erop gericht om je sneller en vrijer te kunnen richten op wat zou kunnen groeien. TheoryU leert je vanuit een diepere reflectie initiatief te nemen, jezelf te bevrijden van vooroordelen en hiermee je energie te richten op het experimenteel vormgeven van je toekomst. Het klinkt allemaal wat theoretisch en dus is het goed dat er wereldwijd vele communities zijn opgebouwd om deze methodiek met succes in praktijk te brengen.
En toch is het in de praktijk niet altijd makkelijk. Vernieuwend initiatief wat wordt tegengewerkt, verandering wordt gedwarsboomd, beweging wordt niet begrepen en de daarbij bijbehorende frustraties en emoties dreigen al snel te overheersen. Ik weet er alles van.
Mijn bescheiden bijdrage aan deze lente is gericht aan alle changemakers, beleidsmakers en status quo vechters:
Richt je energie op hoe je zou wensen dat het wordt en wat je zou willen zien groeien. Denk daar eens dieper over na en ga dat gewoon doen.
Daar is de lente een prachtige tijd voor.
En natuurlijk vooral blijven smeren.
Rogier Schmit 